In het nieuws

Het spel van Aandacht en Tijd

Tijdens mijn training Mindfulness merkte ik voor het eerst op dat aandacht speelt met tijd. En ook met geduld of beter gezegd ongeduld. Zeker tijdens een stilte ochtend, retraite of gewoon tijdens een lange zitmeditatie thuis, kan mijn geest soms zo verlangen naar de gong....

Zo begint het meestal niet. Ik begin altijd vol moed aan een lange zitmeditatie; als ik mij net heb geïnstalleerd op mijn kussen, observeer ik in het begin dan ook vooral de gedachten: wat fijn dat ik dit half uur voor mijzelf neem, mooi dat ik hier in stilte mee ga oefenen. Maar naarmate de tijd vordert, de ongemakken op de stoel of kussen toenemen, begint het op te komen; Ongeduld.

Gedachten komen voorbij: hoe lang nog? Het kan nu toch niet meer lang duren? Tsjee nu begint mijn voet ook nog te slapen, wanneer gaat die gong nou? En als ik op retraite ben, kunnen de gedachten echt alle kanten opgaan: Wat zouden we vanmiddag voor lunch hebben? Hopelijk niet weer die veganistische burgers…. Goh ik zou wel weer eens trek hebben in een bord spaghetti. Zucht, hoe lang nog? Wat hoor ik nu? Die buurman naast mij is volgens mij in slaap gevallen! Volgens mij hoor ik hem snurken! Nou, ik wou dat ik ontspannen was; waarom ben ik ook alweer naar deze retraite gegaan? Om te ontspannen toch? Nou lekker ontspannen, ik voel mijn hele lijf. Hoe lang nog….?’

Okee, ik realiseer mij dat bovenstaande nu niet echt bepaald een promo praatje voor een stilte ochtend of retraite is. En toch… toch kan je hier heel veel van leren en zorgt het uiteindelijk wel voor rust en ontspanning. De kunst is; dit alles op te blijven merken. Op te merken dat je ongeduld hebt, opmerken dat er pijn of ongemak is. Op te merken en te leren dat net als in het dagelijkse leven er obstakels op je pad zijn of komen. En daar leer je vervolgens mee om te gaan. In het begin kan er nog veel verzet zijn. Maar als je het met vriendelijke aandacht opmerkt, het voelt en benoemt, er mee ademt.... Een uiteraard kan een beetje humor daarbij geen kwaad. Dan krijg je het volgende:

Zodra ik de gedachten observeer van ongeduld (hoe lang nog, etc.) glimlach ik in mijzelf en benoem ik het : aha daar heb je mevrouwtje ongeduld weer. Ik ga met mijn aandacht naar mijn lichaam. Waar laat ongeduld zich voelen? Ik voel mijn hartslag iets omhoog gaan, voel wat spanning ontstaan in schouders en nek (aha verzet!) en adem er zachtjes naar toe. Als ik merk dat ik in een neerwaartse spiraal van gedachten kom, dan herken ik dat en ga ik volledig terug naar het volgen en/of tellen van mijn adem.

Dit zorgt er voor dat je even helemaal met je aandacht terug gaat naar je adem, je lichaam en het brein zich los kan koppelen van deze ‘knagende gedachten’. En dan ontstaat de Paradox. Als ik dit doe, als ik juist vriendelijk aandacht geef aan het ongeduld, lijkt de meditatie juist sneller klaar te zijn dan als ik er geen aandacht aan heb gegeven…..

Kortom verzet en worstelen met ongeduld, met tijd, zorgt er juist voor dat de tijd langzamer lijkt te gaan. Als je toestaat dat het ongeduld er is, er vriendelijke aandacht aan geeft; dan gaat ineens die gong een stuk sneller dan je dacht!

Tijd is relatief, het gaat om de aandacht en de beleving. Van moment tot moment....